İslam Dünyası

Suriye ekonomisi ne durumda? Türkiye’nin etkisi ne?

Suriye’de Beşşar Esad rejiminin devrilmesiyle başlayan serbest piyasa açılımı sayesinde, ticari ve ekonomik güç dengesinin başkent Şam’dan İdlib gibi eski muhalif bölgelere kaydığı bildirildi.

Reuters’ın haberine göre, İdlib merkezli tüccarlar, Türkiye üzerinden ucuza ithal ettikleri ürünleri tüm Suriye’ye satarak büyük kârlar elde ediyor. Sarmada’daki depolarda hareketlilik artarken, Bab el-Hava sınır kapısındaki ticaret hacmi 2025’in ilk çeyreğinde yüzde 42 büyüdü.

İDLİB YÜKSELİŞTE, ŞAM’DA DURGUNLUK VAR Esad döneminin korumacı ekonomi sistemine alışmış iş insanları, yeni dönemde düşük talep, ithal ürün rekabeti ve satın alma gücündeki çöküş nedeniyle ciddi zararda. Örnek olarak, Pepsi üretim lisansına sahip Şamlı girişimci Haytham Joud’un satışları yüzde 70 düştü.

Haberde, yeni yönetimin kendi müttefiklerini önemli devlet pozisyonlarına atayarak iktidarı merkezileştirdiği, kamu maaşları ve dijital ödeme uygulamaları (Shamcash) ile ülkenin ekonomik kontrolünü elinde tuttuğu belirtildi. Ancak maaş eşitsizliği ve kaynak farklarının bölgesel gerilimleri artırdığı iddia edildi.

POZİTİF YÖNLER VE ELEŞTİRİLER

Bazı Şamlı iş insanları, yolsuzluğun ortadan kalktığını ve bürokrasinin daha erişilebilir hâle geldiğini belirtse de, ithalat baskısı ve tüketim gücündeki çöküş nedeniyle işlerin durgun olduğunu ifade ediyor.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı yetkilisi Abdallah Dardari, sanayiyi korumak için ticaret politikası ve tarifelerin şart olduğunu belirtiyor: “Piyasayı tamamen müdahalesiz bırakmak şu an için başarı getirmez.”

BÖLGESEL AYRIŞMA VE YENİ DÖNEM

Habere göre İdlib, güçlü altyapı ve Türkiye bağlantılarıyla lüks araçlar, kaliteli internet, kesintisiz elektrik gibi hizmetlerle dikkat çekiyor. Başkent Şam ve çevresinde altyapı hâlâ çökmüş durumda.

Reva Pharma gibi İdlib merkezli ilaç firmaları ülke çapında büyürken, yeni ekonomik aktörler Suriye genelinde daha görünür hâle geliyor.

El Muhabir